scenario’s

Bedenk van tevoren een aantal noodscenario’s dat zich voor kan doen rondom het evenement. Werk deze verschillende scenario’s met elkaar uit om voorbereid te zijn. Denk bijvoorbeeld aan extreme weersomstandigheden, een grote brand in de omgeving van het terrein, stremming van aan- en afvoerroute publieksstroom of een terreurdreiging.

Wat moet er gebeuren wanneer er, als gevolg van een calamiteit, een terrein voortijdig moet worden ontruimd? Bezoekers moeten dat op een rustige wijze de weg terug kunnen vinden; lopend, naar hun auto, naar de wegen, naar de bussen e.d. Bepaal in overleg met alle betrokkenen welke beslissingen en maatregelen dan nodig zijn.

Welke ongewenste scenario’s zijn te voorspellen en hoe worden deze scenario’s vervolgens gemanaged? (ontruiming scenario’s zijn essentieel maar ook slecht weerscenario’s bij evenementen in de open lucht of hoe te handelen bij terroristische dreiging zijn van belang).

Welke scenario’s werken we verder uit (hoge kans x hoog effect), welke scenario’s werken we niet uit (lage kans x laag effect) en op welke scenario’s kunnen we aansluiten omdat deze al zijn uitgewerkt voor de reguliere situatie (bijvoorbeeld door de veiligheidsregio)?

Scenario bij opstootjes
Scenario bij verstoring door overmatig drank of drugsgebruik
Scenario bij verstoring openbare orde
Scenario bij brand of ontploffing
Scenario bij overcrowding
Scenario bij verkeersstremming
Scenario bij extreme weersomstandigheden
Scenario bij overige risico’s

Slecht weer scenario’s

Omdat evenementen vaak in de zomer plaatsvinden, in de buitenlucht, wordt onweer en bliksem als slecht weerscenario meegenomen in de risicoanalyse. Soms is het onweer goed te voorspellen, maar soms kan het ter plekke opeens ontstaan. Een gedegen plan over hoe om te gaan met onweer – verwacht en onverwacht – dient gereed te liggen.

Denk hierbij aan mogelijke schuilplekken voor publiek, uitzetten van apparatuur, aarden van podia en kermisattracties, uitgeschreven waarschuwingsboodschappen, informatie over hoe publiek zich het best kan gedragen, poncho’s om onderkoeling te voorkomen, etc.

Voorbeelden

Scenario: Ordeverstoring

Voor, tijdens of na een evenement kan de orde verstoord worden doordat bezoekers problemen veroorzaken. Bij ordeverstoring (bijvoorbeeld het uitbreken van een vechtpartij) is de coördinator beveiliging (en zijn medewerkers) als eerste verantwoordelijk voor het de-escaleren. Direct optreden van de politie kan soms in een mensenmassa escalerend werken. De politie is verantwoordelijk voor het handhaven van de openbare orde en veiligheid en zal bepalen waar het omslagpunt ligt tussen ingrijpen door het beveiligingsbedrijf of de politie. Bij een ordeverstoring werkt de politie nauw samen met het beveiligingsbedrijf. De politie heeft op dat moment de leiding, waarbij de beveiligingsorganisatie gezien kan worden als een verlengstuk van de politie.

Scenario: Ongeval of paniek in menigte

De mogelijkheid bestaat dat er zich tijdens het evenement een ongeval voordoet. Medewerkers van het beveiligingsbedrijf en/of de EHBO zullen gedurende het evenement tussen het publiek surveilleren en indien van toepassing voor het podium staan om te kunnen signaleren of (voortekenen van) bijvoorbeeld verdrukking, paniek of ongelukken zich voordoen.

Er zijn verschillende ongevallen, waarbij personen betrokken kunnen zijn, te noemen. Deze verschillende ongevallen met slachtoffers zijn ook verschillend met betrekking tot het letsel. Bij weinig letsel kunnen de beveiligers het afdoen zonder inschakeling van hulpverleningsdiensten. Indien dit het geval is neemt de betreffende beveiliger contact op met de coördinator van het beveiligingsbedrijf. Enkele voorbeelden waarbij de beveiligingsorganisatie het zelf af kan zijn:

Indien een persoon zich bezeerd heeft zal een medewerker van de beveiliging hem tussen het publiek vandaan halen en naar de dichtstbijzijnde EHBO-post brengen. Daar wordt de bezoeker behandeld en bekeken of een ambulance nodig is;
Indien een of enkele personen in de verdrukking komen of (flauw)vallen en uit het publiek moeten worden gehaald, zullen medewerkers van de beveiliging deze mensen uit het publiek halen en naar één van de EHBO-locaties brengen. Ook hier geldt dat de bezoeker(s) in de EHBO-post wordt behandeld en er bekeken wordt of er een ambulance noodzakelijk is;
Indien zich een probleem voordoet met meerdere betrokkenen of ernstige ongevallen dan dient altijd direct 112 gebeld te worden en daarna dient de coördinator van het beveiligingsbedrijf op de hoogte te worden gesteld. De coördinator kan hierop de organisator in kennis stellen van het voorval.

De organisator zal in alle gevallen haar volledige medewerking aan de hulpverleningsdienst(en) verlenen.

Scenario: Ontruiming

a. Ontruimingsprocedure

De ontruimingsprocedure kent de volgende stappen:

Ontstaan van de calamiteit;
Het ontdekken van de calamiteit. Bij kleine calamiteit (portofonisch) melden aan coördinator beveiliging. Bij grote calamiteit direct 112 bellen en daarna melden aan coördinator beveiliging.
Overleggen over al dan niet opstarten van de daadwerkelijke ontruiming van het evenemententerrein;
Nadat besloten is dat er ontruimd gaat worden, wordt bepaald welk soort ontruiming wordt toegepast:
Volledige ontruiming = evacuatie van alle personen die op het evenemententerrein aanwezig zijn.
Gedeeltelijke ontruiming = Bij een gedeeltelijke ontruiming wordt er in het geval van een calamiteit slechts een gedeelte (een sector) ontruimd. Degene die zich in die sector bevinden, moeten in geval van een calamiteit de sector verlaten. De overige toeschouwers hoeven hun sector niet te verlaten en blijven op het evenemententerrein of verlaten later het terrein.

Coördinator Ontruiming = Coördinator beveiligingsbedrijf
Ontruimers = Medewerkers beveiligingsbedrijf

Ontruiming

Het ontruimingsbevel gegeven door de leidinggevende van de hulpverleningsdienst(en) wordt door de coördinator beveiliging portofonisch aan alle beveiligingsmedewerkers doorgegeven. Bij een gedeeltelijke ontruiming dient duidelijk aangegeven te worden welke beveiligingsmedewerkers hiermee belast zijn en welk(e) gedeelte(n) ontruimd dienen te worden;
Ook omliggende bedrijven/organisatie worden op de hoogte gesteld van de lopende situatie en de te ondernemen maatregelen;
De coördinator beveiliging brengt de beveiligingsmedewerkers op de hoogte van de geldende situatie. Relevante veranderingen in de situatie worden, zolang de hulpverleningsdiensten nog niet zijn gearriveerd, door de coördinator beveiliging aan de beveiligingsmedewerkers gemeld;
De coördinator beveiliging zorgt via één van zijn medewerkers er voor dat via de aanwezige installatie de bezoekers op de hoogte worden gesteld. De bezoekers worden verzocht het evenemententerrein snel maar zonder paniek te verlaten, daarbij verplicht de aanwijzingen van de beveiligingsmedewerkers op te volgen;
De beveiligingsmedewerkers leiden de bezoekers naar een veilige plek buiten het evenemententerrein, verzamelplaats;
De hulpverleningsdiensten worden opgevangen door de coördinator beveiliging;
Nadat het evenemententerrein ontruimd is, verlaten ook de beveiligingsmedewerkers het terrein, echter niet voordat toiletruimten, gesloten ruimten, verkooppunten (hier ook controleren of apparatuur is uitgeschakeld), etc. gecontroleerd zijn. De beveiligingsmedewerkers zullen aan de coördinator beveiliging doorgeven dat het terrein leeg is;
Hierna zullen de beveiligingsmedewerkers zich naar de verzamelplaats begeven;
De beveiligingsmedewerkers blijven (middels de portofoon) op de hoogte van de stand van zaken.
Wanneer de leidinggevende van de hulpverleningsdienst(en) doorgeeft dat het veilig is, dan wordt dit door de coördinator beveiliging doorgegeven aan zijn beveiligingsmedewerkers;
Na afloop vindt een evaluatie en rapportage plaats.

b. Opvang/verzamelplaats

De eerste interne opvang van slachtoffers is geregeld middels EHBO-posten op het terrein. In deze ruimten kunnen één of enkele slachtoffers opgevangen worden. Bij meerdere slachtoffers worden deze slachtoffers opgevangen in een gewondennest. Deze locatie dient makkelijk bereikbaar te zijn voor ambulance.

Een mogelijkheid is om het gewondennest samen te laten vallen met een aanwezige EHBO-post. Ook kan vanuit het gewondennest de coördinatie van vervoer van slachtoffers naar ziekenhuizen e.d. plaats vinden, zodat dit vlot verloopt.

Locatie gewondennest	Indeling en aanwezige middelen
[Omschrijving locatie]	[invullen]

Bij een gehele ontruiming bestaan verschillende mogelijkheden. Hier kan gekozen worden voor het wel of niet opvangen van de bezoekers. De beveiligingsmedewerkers en alle andere medewerkers op het evenemententerrein dienen echter altijd een verzamelplaats te hebben.

De eerste mogelijkheid is dat als bezoekers eenmaal buiten het evenemententerrein zijn de bezoekers door de verkeersregelaars, de beveiliging en de politie zover mogelijk van het evenemententerrein vandaan geleid worden. Hierbij dienen de toegangswegen beschikbaar te blijven voor de hulpverleningsdiensten. De medewerkers begeven zich naar de verzamelplaats.

De tweede mogelijkheid is om alle bezoekers naar een verzamelplaats te begeleiden. Nadat het gehele terrein ontruimd is begeven de medewerkers zich ook naar de verzamelplaats.

Van bovenstaande opties dient door de organisatie een keuze te worden gemaakt van welke gebruik gemaakt gaat worden.

Er dient ook altijd een tweede verzamelplaats aanwezig te zijn, dit als de eerste verzamelplaats door de aard van de calamiteit niet geschikt of niet te bereiken is.

De verzamelplaats dient over alle nodige middelen te beschikken om voor een goede opvang te kunnen zorgen. De organisatie dient in overleg met de gemeente te bepalen waar de verzamelplaats zich bevindt.

Locatie 1e verzamelplaats

Indeling en aanwezige middelen

[Omschrijving locatie]

[invullen]

Scenario: Brand

Ondanks alle getroffen voorzorgsmaatregelen, kan een brand nooit helemaal voorkomen worden. In geval van brand is één beveiliger verantwoordelijk voor de externe alarmering naar de hulpverleningsdiensten en het alarmeren en de communicatie met de coördinator van het beveiligingsbedrijf. De andere(n) is/zijn bij een kleine of beginnende brand, verantwoordelijk voor het blussen.

Bij een brandmelding kunnen zich onderstaande situaties voordoen:

Loos alarm;
Brand;
Brand en aanleiding tot ontruiming (geheel of gedeeltelijk).

Bij bovenstaande situaties is het echter altijd noodzakelijk direct te bellen met 112, omdat bij brand altijd de brandweer gewaarschuwd dient worden.

Scenario: Bommelding

Bommeldingen zijn een extern risico waarmee organisatoren van evenementen te maken kunnen krijgen. Een bommelding kan voorkomen in een aantal vormen, namelijk:

De organisatie ontvangt een telefonische of schriftelijke bommelding;
Er wordt langs/op het evenemententerrein een verdacht voorwerp aangetroffen.

Een bommelding kan een verstoring opleveren van de openbare orde, rust en veiligheid en tevens is door een bommelding de veiligheid van alle aanwezigen op het evenemententerrein of langs het parcours in het geding.

Bij zowel een telefonische als een schriftelijke bommelding moet onmiddellijk gebeld worden naar 112.

Na ontvangst van de bommelding moet de politie aan de hand van het (op band opgenomen) telefoongesprek, het ingevulde bommeldingsformulier of de ontvangen brief, fax of mail de melding beoordelen en analyseren.

Bij een gehele of gedeeltelijke ontruiming in verband met een bommelding is het noodzaak om de mensen zo snel mogelijk van het evenemententerrein te verwijderen. Hierbij worden alle vluchtwegen gebruikt, tenzij dit niet mogelijk is, omdat de melding aangeeft dat op een van deze plaatsen de bom geplaatst is of dat er een verdacht voorwerp is gevonden.

Telefonische bommelding

Instructies:

Bel onmiddellijk 112 en de calamiteiten coördinator zie bijlage telefoonlijst;
Gebruik het bommeldingsformulier (zie bijlage ?).
Bij ontruiming dit bommeldingsformulier meenemen;
Probeer zoveel mogelijk informatie van de melder te verkrijgen. Essentieel zijn:
Waar is de bom geplaatst?
Wanneer explodeert de bom?
Hoe ziet de bom eruit?
Wie uit deze dreiging en waarom?;
Het gesprek NOOIT doorverbinden naar een ander toestel;
Toon medeleven aan de melder en blijf te allen tijde vriendelijk;
Duidelijk maken aan de melder dat je deze vragen stelt om levens van mensen te redden;
Probeer het gesprek zo letterlijk mogelijk weer te geven (opname of schriftelijk);
Spreek met niemand over de melding;
Leg vast wie van de bommelding weten.
Vraag aan degenen die kennis hebben van de bommelding er met niemand over te spreken.

Bommelding per post

Een bom kan ook schriftelijk worden gemeld, namelijk per e-mail, fax of brief. Als er een bommelding per brief ontvangen wordt dan is het noodzakelijk dat deze brief zo min mogelijk door derden wordt aangeraakt. Vingerafdrukken en andere sporen van de afzender kunnen de politie helpen bij het onderzoek. Om te voorkomen dat deze sporen vernietigd worden, wordt de brief zo spoedig mogelijk in een plastic mapje of envelop gedeponeerd.

Instructies:

Bel onmiddellijk 112 en de calamiteiten coördinator;
Spreek met niemand over de schriftelijke bommelding;
Zowel de brief als de envelop in een doorzichtig mapje deponeren (i.v.m. mogelijke aanwezige sporen of vingerafdrukken);
Leg vast wie van de schriftelijke bommelding weten;
Vraag aan degenen die kennis hebben van de schriftelijke bommelding er met niemand over te spreken.

Verdacht voorwerp

Het is mogelijk dat een bom niet vooraf gemeld wordt, maar dat er door een persoon een verdacht voorwerp wordt ontdekt. Instructies:

Bel onmiddellijk 112 en de calamiteiten coördinator;
Beveiligingsmedewerkers zorgen ervoor dat het voorwerp niet wordt aangeraakt of wordt verplaatst;
Wanneer het voorwerp niet te identificeren is, worden de volgende acties ondernomen:
Het afsluiten van het gebied;
De personen die het verdachte voorwerp hebben ontdekt moeten in de omgeving aanwezig zijn voor eventuele ondervraging;
Het voortzetten van de pogingen om het voorwerp te identificeren;
Toegang tot de gevarenzone voorkomen en vrijhouden voor hulpverleningsdiensten;
Opvolgen instructies calamiteiten coördinator, totdat dit overgenomen wordt door hulpverleningsdienst.

Scenario: Extreem weer

Er zijn verschillende (extreme) weersomstandigheden te bedenken die een gevaar kunnen opleveren voor zowel de deelnemers als de medewerkers en toeschouwers. Hierbij valt te denken aan extreme storm, onweer, hittegolven en of hevige regen. Hevige weersomstandigheden worden over het algemeen goed voorspeld. En dus kan er al voor de start van het evenement rekening mee gehouden worden of zelfs in het meest extreme geval afgelast worden. Hoe om te gaan met extreme weersomstandigheden is aan het bestuur om te bepalen. Het meest voorkomende is extreme warme weersomstandigheden.

Schema’s Scenario’s

Deze zijn hier te downloaden

Scenario’s